Jak zachowywać się na szlaku? Etykieta górska

W górach istnieją pewne zasady, których warto przestrzegać, jest to tzw. etykieta górska. Jak zachowywać się na szlaku? Ważne są nie tylko dobre maniery, lecz również troska o przyrodę, innych turystów i własne bezpieczeństwo.

Czym jest etykieta górska?

Etykieta górska to pewien kodeks postępowania, obowiązujący w górach. Zasady, stworzone nie tylko dla turystów pieszych, ale również narciarzy czy skiturowców, powstały, by zwiększyć bezpieczeństwo na szlakach. Mają one również na celu ochronę przyrody. Wiedza na temat tego, jak zachowywać się na szlaku i stosowanie tych zasad w praktyce stanowi także oznakę wysokiej kultury osobistej oraz szacunku - dla innych turystów, ratowników górskich, personelu schronisk górskich czy też pracowników Parków Narodowych i Parków Krajobrazowych. 

Jak zachować się na szlaku? Najważniejsze porady

Etykieta górska dotyczy różnych obszarów turystyki górskiej - począwszy od dobrego przygotowania do wyprawy w góry, po szacunek wobec dzikiej przyrody i innych turystów, gdy już jesteśmy na szlaku. Poniżej zebraliśmy najważniejsze porady związane z tym, jak zachowywać się na szlaku.

Zadbaj o bezpieczeństwo - własne i innych turystów

Jak zachować się na szlaku? Jedną z najważniejszych zasad jest dbanie o bezpieczeństwo - własne i innych turystów. Pewne kroki można podjąć jeszcze przed wyprawą - w tym celu należy: 

• poinformować kogoś bliskiego o planach;
• sprawdzić prognozę pogody; 
• wyposażyć się w odpowiedni ekwipunek - apteczkę, buty trekkingowe, ubiór dostosowany do pogody i wysokości n.p.m, latarkę, zapas wody i jedzenia;
• zaplanować trasę zgodnie ze swoimi możliwościami czasowymi oraz kondycyjnymi.

Jeśli chodzi o zachowanie na szlaku, zgodnie z etykietą górską należy:

• pomagać osobom w potrzebie; 
• poruszać się wyłącznie oznakowanymi trasami; 
• udzielać rzetelnej informacji osobom, które o to proszą;
• zachować dystans podczas obserwacji lub fotografowania dzikiej przyrody. 

Niepisana zasada mówi, że osoby schodzące ze szczytu powinny ustąpić pierwszeństwa tym, którzy idą pod górę. Etykieta górska obejmuje także kulturalne pozdrawianie się, gdy mijamy innych turystów – do osób młodszych można powiedzieć „cześć”, natomiast osoby starsze można pozdrowić poprzez „dzień dobry”.

Tego nie rób w górach!

Wiemy już, jak zachowywać się na szlaku. A czego nie wolno? By się tego dowiedzieć, możemy sięgnąć do regulaminów Parków Narodowych i Parków Krajobrazowych. Informacje na temat obowiązujących w górach zakazów znajdziemy także na stronach internetowych GOPR i TOPR oraz w schroniskach górskich. 

Wśród rzeczy, których nie powinno się robić w górach, można wymienić np.:  

• biwakowanie lub palenie ognisk w miejscach, w których jest to zabronione; 
• blokowanie szlaku; 
• hałasowanie; 
• karmienie dzikich zwierząt - niektórym zwierzętom ludzki pokarm może szkodzić, tymczasem inne, przyzwyczajone do otrzymywania pożywienia, mogą stawać się bardziej śmiałe w kontaktach z ludźmi lub nawet agresywne; 
• kąpiel w miejscach, w których jest to zabronione;
• nocowanie pod namiotem na dziko
• używanie dronów bez zezwolenia lub z zezwoleniem, ale w miejscach, w których jest to zabronione;
• wychodzenie na szlak, gdy istnieje zagrożenie lawinowe lub ryzyko burzy;
• wychodzenie w trudny teren bez wcześniejszego przygotowania czy przeszkolenia;
• zanieczyszczanie lub zaśmiecanie szlaków (w tym również pozostawianie niedopałków, co stwarza zagrożenie pożarowe); 
• zanieczyszczanie przestrzeni wspólnych w schroniskach górskich, np. jadalni, łazienki, suszarni lub kuchni turystycznej;
• zbaczanie z wyznaczonych szlaków;
• zrywanie roślin w Parkach Narodowych.

Góry dają nam wiele szczęścia, ale jednocześnie, wymagają one od nas pokory. Etykieta górska to nie zbiór zakazów, lecz wyraz dojrzałości, odpowiedzialności społecznej i szacunku - dla natury oraz innych ludzi. Wiedza na temat tego, jak zachowywać się na szlaku, jest niezbędna, by góry były miejscem bezpiecznym i przyjaznym dla wszystkich, a przyroda pozostała nadal dzika, czyli taka, jaką ją najbardziej kochamy.

Sprawdź też: Nocowanie w schronisku - co warto wiedzieć?

Zdjęcie główne: Photo by Marina Zvada on Unsplash

Źródła: 

Pieniński Park Narodowy (2025). Bezpieczeństwo.

GOPR (2015). Wskazówki dla turystów.

Portal Tatrzański (n.d.). „Cześć” i „dzień dobry” w górach.